Daha güvenli iletişim alışkanlıkları

Hayatta kalanlara günlük desteği dijital riskleri azaltarak sağlamak

Bu oturum, katılımcıların dijital iletişimdeki riskli davranışları tanımasını sağlar, daha güvenli alternatifler sunar ve hayatta kalanlara günlük seçimlerde güvenli şekilde rehberlik etmelerini sağlar — ne yazmalı, nereden aramalı, telefonu gözetlenmeden nasıl kullanmalı.

Süre: 1,5 saat (kısıtlı zamanı olan gruplar için ideal, gösterim ve vaka çalışmalarıyla 2–2,5 saate uzatılabilir)

Öğrenim hedefleri

Katılımcılar oturum sonunda şunları yapabilir:

  • Aramalar, mesajlar ve uygulamalardaki gözetleme risklerini tanımak
  • Kötü niyetli kişilerin iletişimi nasıl izlediğini anlamak
  • Riski artırmadan daha güvenli araç ve teknikleri önermek
  • Tehdit düzeyine göre hayatta kalanlar için “duruma özel iletişim planları” oluşturmak
  • Güvenli kanalları (paranoyak görünmeden) test etmek için basit yollar kullanmak

Hedef kitle

  • Sığınma evlerinde çalışan ekipler
  • Destek sağlayan sosyal hizmet uzmanları
  • Danışmanlık yapan gönüllüler
  • Hukuki destek sağlayanlar
  • Dijital güvenlik programlarına katılan hayatta kalanlar

Gerekli materyaller

  • Büyük kâğıtlar, kalemler
  • Gerçek ya da sahte telefonlar, rol oyunu için laptoplar
  • Basılı “tehdit kartları”
  • Post-it, kalem
  • İsteğe bağlı: demo araçlar (Signal, Briar, GrapheneOS’lu telefon, Faraday çantası, PiRogue cihazı)

Atölye planı

1. Bölüm: Dijital riskleri tanımak (20 dakika)

Konular

  • Kötü niyetli kişiler iletişimi nasıl izler?
    • Casus yazılım / takip uygulamaları
    • Bulut senkronizasyonu & cihaz yansıtma
    • Ortak hesaplar, aile paketleri
    • Fiziksel erişim (şifre tahmini, doğrudan ekrana bakmak)
  • “WhatsApp yeter” efsanesi – ne zaman güvenli değildir

Aktivite

  • Kart sıralama: Gruplar farklı iletişim yöntemlerini “görece güvenli”den “yüksek riskli”ye sıralar (örneğin: SMS, Messenger, Signal, sabit hat, ortak Wi-Fi, e-posta, sesli mesaj)

2. Bölüm: Daha güvenli araçlar, daha güvenli davranışlar (30 dakika)

Konular

  • Güvenli iletişimin temel prensipleri:
    • Geçici, anonim, şifreli veya yedekli
    • Hiçbir uygulama %100 güvenli değil – önemli olan nasıl kullanıldığıdır
  • Önerilen araçlar:
    • Signal (güvenli, ama güvenilir bir cihaza kurulmalı)
    • Briar (internetsiz, Bluetooth ile çalışır)
    • Tek kullanımlık telefon/SIM kart (duruma göre işe yarar)
    • Notlar uygulaması + kod kelime (düşük teknoloji çözümleri)

Demo

  • Signal: güvenlik numaraları nasıl kontrol edilir?
  • Burner-phone kurulumu: özel iletişim ayrı tutulur

El broşürü

  • “Görece güvenli” uygulamalar & araçlar tablosu – artıları, eksileri, ne zaman kullanılır

3. Bölüm: Duruma özel iletişim planı oluşturma (20 dakika)

Aktivite

  • “Jamie’ye destek oluyorsun” – Jamie adında bir hayatta kalan, telefonunun izlendiğini düşünüyor. İkişerli gruplar:
    • İletişim ihtiyaçlarını belirliyor (örneğin: avukatla konuşmak, kardeşiyle bağlantı kurmak, ev aramak)
    • Her ihtiyaç için daha güvenli yöntem seçiliyor
    • Haftalık iletişim planı hazırlanıyor

Tartışma: Neden bu yollar seçildi? Hangi fedakârlıklar yapıldı?

4. Bölüm: Hayatta kalana nasıl aktarılır? (15 dakika)

Konular

  • Korkutmadan ve suçluluk hissettirmeden anlatmak
  • Anlayışı test etmek (“Şöyle bir durumda ne yaparsın?”)
  • Bazı değişikliklerin hemen yapılmaması gerektiği durumlar (şüphe çekebilir)
  • Empatik yaklaşım: “Ben de zorlandım, ama şunu denedim…”

Rol oyunu

  • Mini uygulama: 2 dakikan var – bir hayatta kalana, eşine fark ettirmeden avukatla nasıl iletişim kurabileceğini açıkla. Başla!

Kapanış & Sorular (10 dakika)

  • Ana fikirlerin özeti:

    • Güvenli uygulamalar kullan (mümkünse)
    • İz bırakma – ya da nasıl sileceğini bil
    • Şüpheli davranışlardan kaçın (ani sessizlik bile dikkat çeker)
    • İletişimi önceden planla ve kararlaştır

  • Yerel kaynaklar:

    • Açık Wi-Fi erişimi olan güvenli mekânlar
    • Ödünç cihaz sunan sığınaklar
    • Teknik destek sağlayan kuruluşlar

Dağıtılabilir materyaller

  • “Uyarı işaretleri & güvenli pratikler” bilgi kartı
  • Anonimleştirilmiş örnek iletişim planı şablonu

Ek seçenekler

  • Açık destek saatleri: katılımcılar telefonlarını getirip “bu güvenli mi?” diye sorabilir
  • Uygulama kurulum atölyesi
  • Gizlilik kliniği: meta verileri silme, uygulama gizleme, SIM değiştirme