Kiminle konuşmalı (ve ne zaman)

Enerjinizi boşa harcamadan veya çıkmazlara girmeden destek bulma rehberi.

Teknoloji destekli istismarın en zor yanı? Gerçekten yardım edebilecek kişilerle, zamanınızı çalacak, gaslight yapacak veya “Facebook’u sil” diyecek kişileri ayırt etmek.

İyi haber: Bazıları dijital zararı anlıyor. Kötü haber: Genelde ilk yönlendirildiğiniz kişiler onlar değil.

Bu rehber, olası müttefiklerinizi ve onlara fazla güç vermeden veya risk almadan nasıl ulaşacağınızı gösteriyor.

Dijital güvenlik uzmanları (casus yazılım şüphesinde)

Neden: Casus yazılımları, stalkerware’leri ve diğer gizli tehditleri tespit ederler. Aile içi şiddet örgütlerinde, dijital hak gruplarında veya siber güvenlik STK’larında bulunurlar.

Ne zaman:

  • Cihazınız tuhaf davranıyorsa (pil bitimi, ayar değişiklikleri, açıklanamayan erişimler)
  • Bilmediğiniz uygulama/araçlar bulduysanız
  • Kanıtları korurken tam bir dijital sıfırlama düşünüyorsanız

Sorulacaklar:

  • “Cihazımda bilinen izleme araçlarını kontrol edebilir misiniz?”
  • “Hesap güvenliğini şüphe çekmeden nasıl sağlarım?”

Varsaymayın: Hepsinin travma bilgili olduğunu. Bazıları teknik deha ama duygusal rehber değil. Tavsiyelerini hayatta kalan odaklı destekle birleştirin.

Aile içi şiddet örgütleri (bütünleşik destek)

Neden: Kontrol modellerini anlarlar. Giderek daha fazlası teknoloji istismarını tanıyor.

Ne zaman:

  • Hâlâ durumun içindeyseniz ve güvenlik planına ihtiyacınız varsa
  • Ayrıldıktan sonra dijital şiddet artıyorsa
  • Koordineli destek (hukuki, barınma, psikolojik) gerekiyorsa

Sorulacaklar:

  • “Teknoloji istismarı eğitimli personeliniz var mı?”
  • “Dijital araçları içeren bir güvenlik planı yapmama yardım edebilir misiniz?”

Endişelenmeyin: Her detayı paylaşmak zorunda değilsiniz. Çoğu kurum anonim veya takma isimle görüşmeye izin verir.

Hukuk klinikleri & gizlilik savunucuları (kanıtlar çarpıtılıyorsa)

Neden: Sadece izlenmiyorsunuz — aynı zamanda suçlanıyorsunuz. Sahte mesajlar, değiştirilmiş ekran görüntüleri veya yasal tehditler varsa uzman desteği şart.

Ne zaman:

  • Dava süreçlerinde (velayet, konut, iftira)
  • Failler sizin aleyhinize polis/avukatlık başvurusu yaptıysa
  • Kanıtlar değiştirildiyse, silindiyse veya uydurulduysa

Sorulacaklar:

  • “Dijital kanıtları korumama veya itiraz etmeme yardım edebilir misiniz?”
  • “Bir hakime teknoloji istismarını açıklayacak biri var mı?”

Hiçbir şey silmeyin — aleyhinize gibi görünse bile. Güvenli arşivleme ve uzman onayı için danışın.

Güvenilir teknik kişiler: Ne sorulmalı, ne aşırı paylaşılmamalı

Neden: Cihaz kontrolü, sistem yenileme veya bulut karmaşasını çözmeye yardımcı olurlar. İstismar bağlamını anlamayabilirler ama teknolojiyi bilirler.

Ne zaman:

  • Temiz bir cihaz kurmanız gerekiyorsa
  • Yedekleri veya bulut verilerini ayırmak istiyorsanız
  • Hesapların nasıl bağlandığını kontrol ettirmek için

Sorulacaklar:

  • “Bu cihazı güvenle temizleyip kontrol edebilir misiniz?”
  • “Bu cihazlar/hesaplar arasında ne senkronize oluyor?”

Varsaymayın: Fail psikolojisini bildiklerini. Önerileri durumu kötüleştirebilir (faili uyandırmak gibi). Güvenli olduğunda bağlam verin — ve riskli önerilere itiraz edin.

Polis ve mahkemelerin sınırları — gerçekçi beklentiler

Neden önemli: Kolluk kuvvetleri yardım edebilir veya zarar verebilir. Gerçekçi beklentiler hayal kırıklığını önler.

Yapabildikleri (bazen):

  • İletişim yasağı çıkartmak
  • Kimlik taklidi veya tehditleri soruşturmak (iyi belgelendiyse)
  • Dijital kanıtlarla çalışmak — açıkça sunulduysa

Yapamadıkları (sıkça):

  • Stalkerware, metaveri veya bulut istismarını anlamak
  • Dijital zorlayıcı kontrolü “gerçek” istismar saymak
  • Fiziksel şiddet yoksa davayı önceliklendirmek

Daha iyi stratejiler:

  • Fiziksel kanıt kopyaları götürün (ekran görüntüleri, kayıtlar, zaman çizelgeleri)
  • Sade dil kullanın: “Hayır dediğim halde bu uygulamayla takip etti”
  • Dijital savunucu/avukatla teknolojiyi açıklatın

Bir not

Bunu yalnız yapmak zorunda değilsiniz. Ama kime ve ne zaman güveneceğinizi siz seçersiniz.

Önce küçük bir çevre kurun — size inanan, yeterince anlayan ve durumu kötüleştirmeyen bir-iki kişi.
Sonra gerektikçe genişletin. Güvenle. Stratejik. Kendi şartlarınızla.

Sonraki: Önce neyi kontrol etmeli →